Strefa klienta

Amortyzacja samochodu w firmie - na czym polega?

Amortyzacja auta w firmie to strategiczny proces rozkładania kosztów zakupu pojazdu na cały okres jego użytkowania. Pozwala to na lepsze zarządzanie finansami przedsiębiorstwa i umożliwia bardziej precyzyjne planowanie budżetu. Warto zapoznać się z dopuszczalnymi metodami amortyzacji i pamiętać o spełnieniu wszystkich formalnych wymagań, aby proces ten przebiegał zgodnie z przepisami prawa podatkowego i księgowego.            
Czytaj dalej i dowiedz się więcej na ten temat!  
 

Spis treści:

Czym jest amortyzacja auta w firmie?

Amortyzacja to proces stopniowego odliczania wartości początkowej środka trwałego - na przykład samochodu  firmowego - w celu rozłożenia kosztu poniesionego przez przedsiębiorcę w czasie. Aby dokonywać odpisów  amortyzacyjnych należy umieścić pojazd w ewidencji środków trwałych przedsiębiorstwa.             
W praktyce oznacza to, że co miesiąc koszty związane z zakupem samochodu są wliczane do wydatków firmy.  Proces ten nazywany jest odpisami amortyzacyjnymi. Kwota odpisów zależy od rodzaju środka trwałego, a dla  samochodów osobowych roczne odpisy amortyzacyjne wynoszą od 20% do 40%, w zależności od wybranej  metody amortyzacji i wieku pojazdu (samochód nowy, używany i/lub ulepszony). Obecnie okres amortyzacji w  zależności od metody amortyzacji to co najmniej 30 miesięcy, licząc od chwili rozpoczęcia jego użytkowania. Amortyzacja trwa do momentu, w którym łączna kwota odpisów amortyzacyjnych osiągnie wartość początkową  samochodu. Proces amortyzacji może również zakończyć się w momencie sprzedaży pojazdu lub jego likwidacji.             
            
Możliwe typy stosowanej amortyzacji pojazdu w firmie to:   
         
  • amortyzacja liniowa;
  • amortyzacja prześpieszona;
  • amortyzacja indywidualna;
  • amortyzacja jednorazowa.
Amortyzacja samochodu na firmę wiąże się również z warunkami, jakie musi spełnić przedsiębiorca: 
           
  • rejestracja i ewidencja: samochód musi być formalnie zarejestrowany jako własność firmy i wprowadzony do ewidencji środków trwałych;
  • wartość początkowa: w przypadku aut używanych, wartość początkową ustala się proporcjonalnie do posiadanego udziału we własności, bazując na cenie nabycia;
  • weryfikacja warunków eksploatacji: regularna weryfikacja warunków eksploatacji pojazdu jest konieczna, ponieważ mogą one wpływać na wysokość odpisów amortyzacyjnych.
Regularne odpisy amortyzacyjne dla samochodów są możliwe, jeśli ich wartość przekracza 10 000 zł. Właściciel mniej wartościowego samochodu na firmę też ma opcję amortyzacji, lecz w formie jednorazowego odpisu.            
Trzeba mieć również na uwadze dodatkowe limity dotyczące wartości pojazdów używanych w firmie. Wartość początkowa samochodu nie może przekraczać:          
 
  • 150 000 zł dla samochodów spalinowych oraz hybrydowych,
  • 225 000 zł dla samochodów elektrycznych.
Rzecz jasna przedsiębiorca może nabyć droższy model, ale odpisy amortyzacyjne będą naliczane tylko do wyżej wymienionych kwot.                      

Samochód na firmę - jakie są metody amortyzacji?            

Istnieje kilka metod amortyzacji, a właściciel firmy może zdecydować się na jedną z nich, biorąc pod uwagę czy samochód jest nowy, używany oraz czy będzie eksploatowany w trudnych warunkach.                    

Amortyzacja liniowa            

Amortyzacja liniowa to jedna z najpopularniejszych metod amortyzacji stosowanych w przypadku samochodów osobowych nabywanych przez przedsiębiorstwa. Zgodnie z jej założeniami, środek trwały, czyli samochód, ulega równomiernemu zużyciu przez cały okres użytkowania.            
Okres użytkowania auta standardowo wynosi 5 lat. Roczne odpisy amortyzacyjne ustalane są na poziomie 20% wartości początkowej samochodu. Maksymalny roczny koszt amortyzacji nie powinien przekraczać 10 000 zł.            
Amortyzację liniową rozpoczyna się od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym samochód został wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Proces ten trwa do końca miesiąca, w którym suma odpisów zrówna się z wartością początkową auta, lub do momentu sprzedaży samochodu, bądź jego likwidacji.            
            
Jeżeli początkowa wartość pojazdu nie przekracza 10 000 zł, możliwe są alternatywy:
  • amortyzacja na zasadach ogólnych - standardowe dokonywanie odpisów amortyzacyjnych.
  • jednorazowa amortyzacja - całkowity koszt zakupu pojazdu ujmuje się bezpośrednio w kosztach podatkowych w miesiącu, w którym pojazd został oddany do użytkowania.
Dla zakupionych samochodów używanych obowiązuje wyższa stawka amortyzacyjna, wynosząca 40%. Przewidziany okres amortyzacji to 2,5 roku.            
W kontekście wycofania samochodu z użytkowania, należy uwzględnić, że amortyzacja auta w firmie kończy się w momencie sprzedaży pojazdu, jego likwidacji, lub gdy suma odpisów zrówna się z jego wartością początkową.                  

Przyspieszona amortyzacja samochodu w firmie            

Przyspieszona amortyzacja samochodu w firmie polega na skróceniu standardowego okresu amortyzacji pojazdu. Umożliwia to przedsiębiorcy szybsze rozliczenie kosztów zakupu auta w kosztach podatkowych firmy. W ramach przyspieszonej amortyzacji możliwe jest podwyższenie podstawowej rocznej stawki amortyzacyjnej. Przedsiębiorca może zwiększyć tę stawkę, stosując współczynnik nie wyższy niż 1,4. Dzięki temu maksymalna roczna stawka amortyzacyjna może wynosić 28%. Oznacza to, że okres amortyzacji samochodu osobowego skraca się do 3 lat i 7 miesięcy, w przeciwieństwie do standardowych 5 lat. Dzięki temu przedsiębiorca może szybciej rozliczyć koszt zakupu pojazdu w kosztach podatkowych swojej firmy. Przyspieszona amortyzacja jest możliwa, gdy samochód jest intensywnie eksploatowany i wymaga szczególnej sprawności technicznej.            
Podwyższoną stawkę stosuje się od miesiąca następującego po miesiącu, w którym pojawiły się warunki umożliwiające takie rozliczenie. Jeśli warunki się zmienią, stawkę należy odpowiednio obniżyć w kolejnym miesiącu.            
            
Przyspieszoną amortyzację można zastosować w dwóch przypadkach:
  • samochód jest użytkowany w warunkach wymagających szczególnej sprawności technicznej;
  • samochód jest użytkowany intensywniej niż w warunkach przeciętnych, np. na trzy zmiany lub w trudnych warunkach terenowych.
Przedsiębiorca musi samodzielnie ocenić, czy warunki użytkowania samochodu spełniają kryteria do zastosowania przyspieszonej amortyzacji. Nie można jej stosować dla samochodów osobowych używanych w sposób przeciętny. Dotyczy to jedynie intensywnego użytkowania pojazdów lub użytkowania w warunkach wymagających szczególnej sprawności technicznej.   

Metoda indywidualnej amortyzacji

W przypadku samochodów używanych lub ulepszonych stosuje się metodę indywidualnej amortyzacji.            
Samochód używany definiowany jest jako pojazd, który był eksploatowany przez co najmniej 6 miesięcy przed jego nabyciem przez przedsiębiorcę. Aby móc skorzystać z tej metody, podatnik musi udowodnić wcześniejsze użytkowanie pojazdu przez inny podmiot, co można potwierdzić dokumentami takimi jak dowód rejestracyjny, karta pojazdu czy książka serwisowa.            

Z kolei samochód ulepszony to taki, na którego ulepszenie przed wprowadzeniem do ewidencji środków trwałych poniesiono wydatki wynoszące co najmniej 20% jego wartości początkowej. Przedsiębiorca musi udokumentować te wydatki, aby móc skorzystać z indywidualnej amortyzacji.            
Do korzyści stosowania tej metody zalicza się możliwość odliczenia nawet 40% wartości początkowej pojazdu w ciągu roku oraz skrócenie okresu amortyzacji do 2,5 roku.            
Okres amortyzacji nie może być krótszy niż 30 miesięcy, zaś roczna stawka amortyzacyjna - przekroczyć 40% wartości początkowej pojazdu.               

Jednorazowa amortyzacja samochodu na firmę

Jednorazowa amortyzacja samochodu polega na rozliczeniu całej wartości początkowej pojazdu w ramach jednego odpisu amortyzacyjnego. Oznacza to, że cała wartość zakupu samochodu może być jednorazowo zaliczona do kosztów uzyskania przychodu bez konieczności rozkładania tego kosztu na kilka lat oraz bez konieczności wprowadzania pojazdu do ewidencji środków trwałych. Eliminacja konieczności długoterminowego rozliczania amortyzacji ułatwia też zarządzanie księgowością.            

Jednorazowa amortyzacja dotyczy samochodów osobowych, których wartość początkowa nie przekracza 10 000 zł (netto dla czynnych podatników VAT, brutto dla podatników korzystających ze zwolnienia z VAT). Jeśli samochód spełnia ten limit, przedsiębiorca może rozliczyć jego koszt w całości w jednym odpisie amortyzacyjnym.          
 
Małe podmioty (z rocznymi przychodami brutto poniżej równowartości 2 000 000 euro) oraz przedsiębiorcy rozpoczynający działalność mogą skorzystać z jednorazowej amortyzacji w ramach pomocy de minimis. W tym przypadku roczny limit jednorazowej amortyzacji wynosi 50 000 euro. Ważne jest, że jednorazowa amortyzacja w ramach pomocy de minimis nie dotyczy samochodów osobowych. Może być zastosowana jedynie do samochodów ciężarowych i innych środków trwałych spełniających kryteria.